Tradiciaj domoj (1)

      En tiu valo "Haute vallée de la Maurienne" (Alta valo de Morjeno) ĉie videblas belaj domoj konstruitaj laŭ la tradicia loka stilo. Samkiel en ĉiuj malriĉaj regionoj kies alirejoj estis ege malfacilaj, vintre precipe, la loĝantoj mem konstruis sian loĝejon.

      Samfamilianoj, amikoj kaj vilaĝaj metiistoj, ĉiuj helpis unuj la aliaj laŭ siaj kompetentecoj. Sur malprofundaj fundamentoj ili starigis dikajn murojn el ŝtonoj rekte elfositaj el la proksimaj ŝtonminejoj aŭ tutsimple trovitaj sur la randoj de la torentoj aŭ en la propraj kampoj.

     Tiam en la vilaĝoj homoj kapablis ĉion fari sen peti ekstervilaĝajn kompetentecojn kaj ĉiuj estis disponeblaj por helpi iu ajn. Pro malriĉeco, pro tro malfacila vivo en tiaj severaj veterkondiĉoj, multaj homoj foriris el la vilaĝoj.

     Ili elmigris en Parizo, aliaj eĉ ĝis Argentino kie ili poste venigis familianojn. La forlasitaj domoj iom post iom difektiĝis, la plej malnovaj ruiniĝis. Kaj aperis nova modo pri la vintraj sportoj ! Iuj rapide komprenis, ke ili nepre devos kapti la okazon revigligi sian preskaŭ senhoman montaran vilaĝon.

     Tiam multiĝis la necesaj instalaĵoj por skii kaj paralele ankaŭ la hoteloj. Iuj novaj fervoraj amantoj de la nova montara vivmaniero emis daŭrigi la restadon tie, ĉu vintre, ĉu somere. Nur por panbuŝpleno ili akiris forlasitajn domojn en aŭ ekster la vilaĝoj kaj ekrestaŭris ilin iom post iom.